شنبه اول مسقط

پایگاه بصیرت / علی حیدری

اولین جلسه مذاکره غیر مستقیم میان وزیر خارجه کشورمان و فرستاده ویژه آمریکا عصر دیروز در عمان برگزار شد.

مذاکرات مستقیم و غیرمستقیم میان جمهوری اسلامی ایران و ایالات متحده مسبوق به سابقه است؛ مانند مذاکرات سفیر ایران و آمریکا در عراق درباره مسائل عراق. آخرین مورد از این مذاکرات به موضوع برجام در سال ۲۰۱۵ برمی‌گردد که در خلال گفت‎وگو با کشورهای ۱+5 در کنار کشورهای اروپایی نماینده آمریکا هم حضور داشت. با این حال، با خروج آمریکا از برجام در سال ۲۰۱۸، این توافق هم بی نتیجه ماند.

در چند ماه اخیر و پس از روی کار آمدن مجدد ترامپ، آمریکایی‌ها تلاش کردند با فضاسازی علیه جمهوری اسلامی ایران، دوگانه مذاکره و تهدید نظامی را به‎کار بگیرند؛ اما موضع قاطع مسئولان کشور در مقابل زیاده‎گویی‎های آمریکایی‎ها موجب شد دولتمردان ایالات متحده موضوع مذاکره را پررنگ کنند. آنها تلاش کردند موضوعاتی، همچون توانمندی موشکی، تبادل زندانیان، کاهش تنش‌های هسته‌ای و حتی گفت‌وگو درباره مسائل منطقه‌ای را به میان بیاورند که نامه رئیس جمهور آمریکا هم در همین راستا قابل ارزیابی است.

اما جمهوری اسلامی ایران شروط مشخصی برای ورود به مذاکرات اعلام کرد. یکی از شروط اصلی، حفظ برنامه‌های صلح‌آمیز هسته‌ای ایران بود. تهران تأکید کرد، هرگونه توافق باید تضمین‌های محکمی برای رفع تحریم‌ها و بهبود وضعیت اقتصادی کشور داشته باشد. از دیگر شروط ایران برای مذاکره عدم ورود به موضوعات غیر از مباحث هسته‎ای بود. شرط دیگر برگزاری گفت‎وگوها در عمان به جای پیشنهاد آمریکایی‎ها، یعنی امارات بود. شرط دیگر مذاکره غیرمستقیم به جای مذاکره مستقیم بود که همه شروط در نشست دیروز محقق شد.

انتخاب عمان هم به دلیل جایگاه بی‌طرفانه این کشور و تجربه آن در میانجی‌گری، به‌عنوان محل این مذاکرات بود. مذاکرات به صورت غیرمستقیم و از طریق واسطه‌ها انجام شد و بنابر اعلام دو طرف فضای نشست روز گذشته مثبت ارزیابی شده و طرفین به توافق‌های اولیه دست یافتند. همچنین توافق شد ادامه نشست‌ها از شنبه بعد با وساطت عمان پیگیری شود تا جزئیات توافقات بررسی شود و مسیر دیپلماتیک ادامه یابد.

فرامتن شنبه اول مذاکره در عمان و ادامه آن در هفته‌های بعدی نشان‎دهنده این واقعیت مهم بود که جمهوری اسلامی ایران جایگاه مهمی در نظام بین‎الملل و تعاملات منطقه ای و جهانی پیدا کرده و مذاکره با آمریکا نه از روی استیصال، بلکه با اقتدار و از جایگاه برابر انجام می‎شود و تیم مذاکره‎کننده برای مذاکره و توافق درباره موضوعات هسته‎ای به عمان رفته است؛ نه پذیرش یک طرفه خواسته‎های آمریکا.

منبع: سایت بصیرت